Mark Ruffalo jako amerykański Hiob – o „To wiem na pewno” w HBO

Startujący właśnie w HBO i HBO GO miniserial jest adaptacją bestsellerowej powieści Wally’ego Lamba z 1998 r. I próbą przekonania widza, że z najgorszego bólu można wyjść.

To opowieść o dwóch braciach bliźniakach – obu mistrzowsko gra Mark Ruffalo – z Three Rivers w Connecticut. W 1990 r., gdy toczy się akcja, są 40-latkami, których los nie oszczędzał. Jest kiepsko, a robi się zupełnie paskudnie, gdy chory na schizofrenię Thomas dokonuje samoofiary w celu odkupienia grzechów Ameryki, dawnych i świeżych, George Bush senior właśnie rozpętał wojnę w Zatoce Perskiej, która naznaczy los Ameryki i świata na kolejne dekady.

Dokonuje jej, cytując głośno Biblię, w miejskiej bibliotece, co zmienia jego status z niegroźnego na zagrażającego publicznemu bezpieczeństwu i skutkuje zamknięciem w ośrodku dla przestępców z chorobami psychicznymi. Dla starszego o sześć minut Dominicka oznacza to kolejny etap walki o brata, podejmowanie trudnych decyzji, zmaganie z administracją, systemem i własnym sumieniem. A sam jest na granicy załamania nerwowego.

Kolejne wydarzenia prowokują wspomnienia. Dominick wraca pamięcią do czasu studiów, gdy schizofrenia Thomasa pierwszy raz dała o sobie znać, do dzieciństwa spędzonego u boku kochającej matki i surowego ojczyma, którego nienawidził, i w cieniu rodzinnej tajemnicy. Napisany po włosku pamiętnik dziadka, po którym odziedziczył imię, imigranta z Sycylii, pozwala wejść głębiej w historię rodu i każe zapytać o klątwę, naznaczającą życie kolejnych pokoleń.

Oglądanie rozedrganego Dominicka, rozwikływanie razem z nim jego historii, obserwowanie, jak kumuluje w sobie ból i poczucie krzywdy, jak się z nimi konfrontuje – bywa i fascynujące, i denerwujące. To drugie z powodu nagromadzenia nieszczęść, jakie spotykają tę rodzinę, ciut tego za dużo. Mimo że serial jest wyśmienicie zrealizowany, lata 90. XX w. są odtworzone w najdrobniejszych szczegółach, z troską o realia, to ten nadmiar powoduje, że czuć tu nutę dydaktyzmu.

Podobna lekka przesada cechuje optymistyczny w istocie ton całości. W 1990 r. w USA (nie tylko tych z serialu) działały jeszcze niektóre służby państwowe i to dzięki trosce pracujących w nich ludzi Dominick mógł odbyć swoją psychoanalityczną podróż. Z dzisiejszej perspektywy szokuje brak problemów finansowych – Dominick, choć przez pewien czas nie może pracować, nie martwi się, z czego opłaci czynsz i ośrodek brata, ma też najwyraźniej ubezpieczenie społeczne…

To serial-instruktaż: człowiek może wyjść nawet z najcięższych problemów, pod warunkiem że otrzyma systemową pomoc.

We wspaniałej obsadzie obok Ruffalo w dwóch rolach błyszczą m.in. Melissa Leo, Kathryn Hahn, Juliette Lewis, Imogen Poots, Rosie O’Donnell czy Archie Panjabi.

To wiem na pewno (I Know This Much Is True), scen. i reż. Derek Cianfrance, HBO i HBO GO, od 11 maja, 6 odc.